فعالیت ضد میکروبی، رادیکال‏زدایی نیتریک اکساید و سمیت سلولی اسانس آویشن دنایی

هدف: با وجود اثر سمی برخی از روغن‏های اسانسی، استفاده آن‏ها تحت کنترل نیست. با توجه به گسترش مصرف فرآورده‏های گیاهی، ابعاد مختلف زیست‏شناختی اسانس آویشن دنایی برای اولین بار گزارش می‏شود. مواد و روش‏ها: فعالیت ضد باکتریایی با دو روش انتشار و رقت، رادیکال‏زدایی نیتریک اکساید با روش مارکوکسی و همکاران و سمیت سلولی با روش احیا دی متیل تیازولیل دی فنیل تترازولیوم بروماید به‏وسیله اسانس‏های آویشن دنایی و تجاری و ترکیب شیمیایی اصلی آن‏ها، تیمول، بررسی و مقایسه شد. نتایج: نمای حساسیتی میکروارگانیسم‏ها براساس حساس‏ترین به مقاوم‏ترین سودوموناس آئروژینوزا> استافیلوکوکوس اورئوس> اشریشیا کولی> کاندیدا آلبیکنس و کم‏ترین غلظت مهار کنندگی و کشندگی 04/0-10 میلی‏گرم در هر میلی‏لیتر بود. رادیکال‏زدایی نیتریک اکساید وابسته به دوز با ic50 برابر 5، 75 و 863 میکروگرم و فنل کل معادل 79/6±07/644، 55/2±94/16 و 31/2±33/10 میکروگرم گالیک اسید در هر میلی‏گرم نمونه به‏ترتیب در اسانس آویشن دنایی، اسانس تجاری و تیمول تعیین شد. سمیت سلولی آن‏ها بر سلول‏های طبیعی انسان به‏صورت 50 درصد غلظت ممانعت (ic50) به‏ترتیب 1455، 10/12 و 2867 میکروگرم و در خصوص سلول‏های سرطانی به‏ترتیب 95/4، 61/3 و 1730 میکروگرم بود. نتیجه‏گیری: آویشن با خاصیت خوب ضد میکروبی، می‏تواند در پیشگیری از تشکیل محصولات سمّی نیتروژن واکنش‏گر نیز مؤثر بوده و به‏عنوان یک آنتی‏اکسیدان خوب مستقیماً no و o2− را بزداید. تأثیر کشندگی غلظت کم اسانس بر سلول‏های سرطانی بدون تأثیر منفی بر سلول‏های طبیعی نویدبخش امکان استفاده در مبارزه با سلول‏های سرطانی است.